پایش جنگل‌کاری‌های سنواتی ناحیه رویشی ایرانی و تورانی- استان قم
کد مقاله : 1088-GREENSPACE
نویسندگان
حسین توکلی نکو *1، ابوالفضل جعفری2، ابراهیم معصومی3
1استادیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قم، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، قم، ایران
2بخش تحقیقات جنگل، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
3اداره جنگلکاری و پارک‌ها، اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان قم، سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور، قم، ایران
چکیده مقاله
امروزه علیرغم فعالیت‌های مجامع بین المللی در حفظ و گسترش جنگل‌ها بازهم بنا به‌دلیل مسائل مختلف اجتماعی و اکولوژیکی تخریب این منابع رو به افزایش است. با توجه به افزایش روز افزون مصرف مواد چوبی و بهره‌برداری از جنگل‌ها و همچنین افت کمی و کیفی منابع جنگلی به‌دلیل تغییرات اقلیمی، بایستی در احیا و توسعه جنگل‌های موجود کوشید. به‌منظور ایجاد پایگاه اطلاعاتی به‌هنگام و دقیق از وضعیت جنگل‌‌کاری‌ها و بررسی روند تغییرات مشخصه‌های مختلف جنگل‌شناسی در بازه‌های زمانی منظم، اجرای پروژه پایش جنگلکاری‌های استان قم شامل جنگل‌کاری‌های سه شهرستان اجرا شد. بررسی‌ها شامل استخراج اطلاعاتی از قبیل تاریخچه و مساحت جنگل‌کاری‌ها، شناسایی نوع گونه‌های کاشته شده، شناسایی سازگارترین گونه‌ها، ارزیابی عملیات احیایی و واکاری و درنهایت تحلیل برنامه جنگل‌کاری با در نظر گرفتن اصل دستیابی به اهداف از پیش تعیین شده بود. نتایج نشان داد که استان قم دارای 35320 هکتار جنگل طبیعی و دست‌کاشت است که 6905 هکتار جنگل‌های دست کاشت (بیابانی - جنگلی) است. همچنین در شهر قم بیش از 400 بوستان و پارک شهری و جنگلی وجود دارد که در مجموع 8/2167 هکتار فضای سبز را شامل می-شود. پارک‌های جنگلی غدیر و علوی با تعداد 650 پایه در هکتار بیشترین و جنگلکاری ثامن‌الائمه با تعداد 500 پایه در هکتار کمترین تراکم کاشت را دارند. گونه‌های اکالیپتوس (Eucalyptus camaldulensis)، کاج تهران (Pinus eldarica)، زیتون تلخ (Melia azedarach) و آکاسیا برگ بیدی (Acacia salicina.) بیشترین سازگاری و سرونقره‌ای (Cupressus arizonica) کمترین موفقیت را داشته است.
کلیدواژه ها
ایران- تورانی، جنگل‌کاری، مناطق خشک.
وضعیت: پذیرفته شده